'Dan Brown is spannende onzin'
'Galg en rad - misdaad door de eeuwen heen' is het motto van Juni - Maand van het Spannende Boek. Centraal staat daarin de historische thriller. Daniëlle Hermans, Tomas Ross en Simone van der Vlugt - auteurs met kennis van zaken - belichten het genre. 'In principe is gisteren al geschiedenis.'
(Door Peter Kuijt)
Simone van der Vlugt is bezig met een roman over de Tachtigjarige Oorlog, Tomas Ross verdiept zich in de moord op Willem van Oranje en Daniëlle Hermans werkt aan een boek waarin de Vrede van Utrecht (1713) het vertrekpunt is. Kortom, de drie hebben iets met het verleden. Ze kunnen zich dus wel vinden in het thema dat de Stichting CPNB voor de komende Maand van het Spannende Boek heeft gekozen.
,,Absoluut'', zegt Ross (66), ,,we worden toch al te veel ondergesneeuwd door 'eigentijds' werk over Vinexwijk, vreemdgaan en cybercrime. En de historische thriller heeft per definitie een bredere Umwelt en feitelijke basis, waardoor het automatisch authentieker is dan veel fictie.''
Hermans (47): ,,Alle aandacht is welkom en een maand lang staan de Nederlandse en buitenlandse thriller in de schijnwerpers. Dat dit jaar gekozen is voor de historische misdaadroman is voor mij, aangezien ik in dat genre schrijf, wel een bijkomstigheid. Overigens schrijf ik geen thrillers die zich alleen in het verleden afspelen. Ik geef eerder een contemporaine draai aan een historisch onderwerp.''
,,De historische roman is niet groot in Nederland, zeker niet in vergelijking met het buitenland'', meent de 44-jarige Van der Vlugt. ,,Misdaadromans zijn wél populair, dus een combinatie van die twee is een goede manier om historische boeken onder de aandacht te brengen.''
Van der Vlugt: ,,Ik hou van historische romans, niet speciaal van historische misdaadverhalen. Maar als je over het verleden schrijft, over welke eeuw dan ook, speelt misdaad daar een grote rol in.''
Hermans: ,,Ik lees zelf nauwelijks historische misdaadverhalen. Om ze te schrijven zit de aantrekkingskracht voor mij in de research en de uitdaging om te kijken of ik een fictief verhaal om een historisch thema heen kan bouwen.''
Ross: ,,Tja, neem de moord op Fortuyn, de mislukte fotorolletjes van Srebrenica, de Stadhoudersbrief van prins Bernhard. Kan het je dan echt nog wat schelen waarom ze op een verzonnen eetclub bang zijn voor een moordenaar?''
- Waar moet een boek uit dit genre aan voldoen?
Ross: ,,Geloofwaardigheid. Dat is in dit genre ook nog eens te checken. Dan Brown is dan spannende onzin. Frederick Forsyth komt, net als James Ellroy, wel echt dichtbij.''
Van der Vlugt: ,,Er moet geen loopje met de geschiedenis worden genomen. De informatie die de schrijver geeft moet betrouwbaar zijn. Als de lezer aardig thuis is in een bepaald tijdvak en hij de auteur steeds op fouten betrapt, werkt dat storend.''
Hermans: ,,De auteur van een goede historische misdaadroman heeft zich zodanig in een periode verdiept, dat er geen onvolkomenheden of onwaarachtigheden te vinden zijn.''
Hermans: ,,Juist een aanjager. Het 'stel dat'-element kan ik er volledig op loslaten. Stel dat een tulpenhandelaar in de zeventiende eeuw bewust was omgebracht om de tulpenhandel te laten crashen? Stel dat wij Manhattan nooit waren kwijtgeraakt aan de Engelsen? Ik vind het geweldig dat ik de geschiedenis kan manipuleren.''
Van der Vlugt: ,,Een historische gebeurtenis kan je steun geven bij het schrijven van een verhaal. De research kan veel nieuwe ideeën opleveren en je hoeft je het hoofd niet te breken over de afloop van het boek. Tegelijk kan dat een belemmering zijn als een ander einde beter is voor het verhaal. Of als een wirwar van gebeurtenissen de boel vertraagt. Dan moet je keuzes maken: wat beschrijf je wel en wat laat je liggen.'' Ross: ,,Door een onopgelost feitelijk historisch verhaal - Englandspiel, de lynchpartij op de gebroeders De Witt, de moord op Bonifacius, voor mijn part - kun je je laten verleiden tot de meest fantastische ontknopingen. Maar dan krijg je het Dan Brown-effect weer. De basis - de historische feiten, maar vooral de lacunes - is zo spannend dat de invulling ervan de pure fictie kan overstijgen. Het spannende is dat het waar zou kúnnen zijn.''
- Wat voor belang hecht u aan de geschiedkundige correctheid?
Van der Vlugt: ,,Die is heel belangrijk. Als je niet om kunt gaan met de ware loop van de geschiedenis, moet je er niet aan beginnen. Voor de lezer is op het eerste gezicht het verhaal het belangrijkst, maar de lol van een historisch boek is dat je er en passant ook wat van opsteekt. Wie achteraf ontdekt dat er niets van klopt, zal zich bij de neus genomen voelen. Ik wel, in ieder geval.''
Hermans: ,,Het is juist die geschiedkundige correctheid die ervoor zorgt dat een zo'n misdaadroman waarachtig is. Bij dialogen is het een ander verhaal. Die moeten leesbaar zijn. Maar ik zal mijn historische personages nooit woorden laten gebruiken die toen nog niet bestonden.''
Ross: ,,Het klinkt mierenneukerig, maar 't stoort me als ik lees dat een jeep in 1942 rondrijdt, toen er nog geen sprake was van een jeep. Dat stond in mijn boek! Dan ga je als lezer ook de authenticiteit van de rest betwijfelen. Ik heb ruzie gemaakt met wijlen Ludlum die zo pochte over het waarheidsgehalte van zijn boeken. Maar in 'De Scorpio Obsessie' laat hij een AWACs-vliegtuig 24 uur lang vliegen van Sint-Maarten naar Saba. Die afstand kunnen jij en ik nog zwemmen. En Saba heeft een vliegveldje net groot genoeg voor een Twin Otter. Tegelijkertijd moet je beseffen dat je niet voor Teleac schrijft.''
- Wat vindt u van de keuze voor het Italiaanse echtpaar Monaldi & Sorti als auteurs van het geschenkboekje van de Maand van het Spannende Boek?
Hermans: ,,Prima. De CPNB staat voor het stimuleren van de boekverkoop in Nederland, dus niet alleen van het Nederlandse boek. Als de CPNB denkt dat met een geschenkboek van Monaldi & Sorti mensen naar de boekhandel te trekken zijn, vind ik het goed. Dan komen ze mijn boek daar wel tegen. Nee, ik heb nog nooit een boek van hen gelezen.''
Van der Vlugt is eveens onbekend met het werk van Monaldi & Sorti. ,,Ik kan er dus niets over zeggen. Maar ik had het mijn Nederlandse collega's ook wel erg gegund. Per slot van rekening staat CPNB voor propaganda voor het Nederlandse boek.''
Ross heeft grote bezwaren tegen Monaldi & Sorti, wier werk overigens bij dezelfde uitgeverij verschijnt als zijn thrillers. ,,De 'Maand' werd echt geïnitieerd om Nederlandstalige auteurs te promoten. Ik heb me vanaf het begin verzet tegen de buitenlandse inbreng, ook tegen het commerciële voordeel dat ze voor uitgever en boekhandel opleveren. In 2010 was er een 'Scandinavische maand'. Ze hebben zich gek gelachen, vorig jaar. Kun je je het voorstellen, een ''Nederlandse maand' in Oslo?''
Ross heeft het eerste boek van Monaldi & Sorti gelezen. ,,Uiterst langdradig en doorgeresearcht. Een en al adjectievenbrij, overdekt met een quasi-wetenschappelijk sausje.''
- Kun je een misdaadroman over het kabinet-Rutte of over de dood van Bin Laden al een historische thriller noemen?
Van der Vlugt: ,,De tijd waarover je schrijft moet belangrijke verschillen vertonen met de tijd waarin je leeft. Bij historisch denk je snel aan de middeleeuwen, maar de Tweede Wereldoorlog valt daar voor mij ook onder.''
Ross: ,,Ik zou bijna willen zeggen: elk onderwerp wat je zelf niet hebt kunnen meemaken omdat je er niet was, is historisch. Maar ja, de Watersnoodramp? De moord op John Lennon of Kennedy? Bin Laden is te vers, mijn 'Meisje van Buenos Aires' (prinses Máxima, red.) ook. Laten we zeggen dat historische thrillers boeken zijn waarin de betrokkenen bij de 'plot' niet meer onder ons zijn.'' Hermans: ,,Een historische thriller hoeft zich zeker niet eeuwen geleden af te spelen. Het gaat om een historisch moment. En gisteren is immers al geschiedenis.''
Schrijver Willem Asman interviewt Daniëlle Hermans, Tomas Ross en Simone van der Vlugt over het thema 'Galg en Rad - Misdaadverhalen door de eeuwen heen' op dinsdag 31 mei op de Avond van het Spannende Boek in de Melkweg in Amsterdam. Voor meer informatie: www.maandvanhetspannende boek.nl
De favoriete historische thriller van:
Bovenste foto: Simone van der Vlugt (gefotografeerd door Merlijn Doomernik, onderste foto Daniëlle Hermans (Paul Hoes)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten