Kale muren (column, 2010)

TYPEMACHINE

(Door Peter de Zwaan)

Ik heb mijn typemachine weggedaan, het moest er een keer van komen. De Underwood met toetsen die zo zwaar gingen dat je er beter met een hamer op kon tikken dan met je vingers stond steeds meer grijs verleden te worden in een hoekje van mijn werkkamer. Ik heb er mijn eerste boek op getikt. Het is nooit uitgegeven, maar ik heb er, als tienjarige, wel typen door geleerd. En een beetje boek is het eigenlijk toch wel geworden. Mijn vader naaide alle typevellen keurig aan elkaar met groen draad (hij had net even geen zwart draad meer) en deed er een kartonnen kaft om waarop ik later een tekening maakte. Mooi boek, één exemplaar, gesigneerd door de schrijver. De titel ben ik vergeten. Het was iets heel allitererends. 'Vreemde vakantieverwikkeling van vier vrienden', dat staat me bij, maar ik weet zeker dat er nog een woord met een v in zat. Verre vrienden? Vreemde vrienden? Geen vette vrienden, hoop ik.
Ik heb de typemachine mee gehad naar Frankrijk waar ik een jaar heb gewoond en stukjes maakte voor een blad dat Pep heette.
Ik heb er mijn eerste misdaadroman op gemaakt: 'Dietz', uitgegeven door Spectrum en, toen ik in Amerika verbleef, door de jury van De Gouden Strop voorzien van een nominatie waar ik geen moer aan heb gehad omdat ik onbereikbaar was voor de journalisten die een interview wilden.
De typemachine is weg omdat ik de ruimte nodig heb voor de beschaving die steeds maar voortschrijdt, en soms te snel.
Op de plaats waar de Underwood stond liggen nu de prints van mailtjes die ik krijg over E-books, niet E-boeken, omdat Nederlands niet mag. Het aantal mailtjes loopt snel op, want iedereen bemoeit zich nu ineens met die gemaksboeken waar je geen papier meer voor nodig hebt. E-books zijn de toekomst.
Hoera.
Als het aanslaat zullen eerst alle boekwinkels verdwijnen, en daarna de boekenkasten.
Heeft iemand daar eigenlijk al eens bij stilgestaan? Al die huizen waar geen boek meer in is te vinden, met kale muren en bijzettafeltje waarop alleen het omroepblad ligt?
Als u over tien jaar spijt hebt van de onstuimige ontwikkeling op boekengebied en de aanblik van al die mooie, veelkleurige boekenruggen mist dan komt u maar langs, mag u even genieten. Ik heb dertig jaar gewacht met het verwijderen van de typemachine en ik ben van plan om de papieren boeken te koesteren tot ver na mijn dood.

(Deze column is ook te lezen op www.peterdezwaan.nl. Op de foto hierboven is Peter de Zwaan aan het werk op zijn Underwood. ,,Moet zijn gemaakt in Frankrijk, ik denk in 1968.'')

Peter de Zwaan (1944, Meppel) heeft tientallen publicaties op zijn naam staan, misdaadromans en jeugdboeken. Voor zeven van zijn thrillers werd hij genomineerd voor de Gouden Strop, de prijs voor het beste Nederlandstalige spannende boek. Met 'Het Alibibureau' won hij in 2000 de Gouden Strop. In augustus 2010 verschijnt bij uitgeverij Cargo zijn nieuwe Jeff Meeks-thriller 'Voortvluchtig'. Kijk op de site van Peter de Zwaan voor meer informatie. (Foto Peter de Zwaan: Bob Bronshoff)