Alex van Galen (interview, 2010)

Tussen tv-comedy en duistere thriller

Sam Sam, Het Zonnetje in Huis, In de Vlaamsche pot, Rozengeur & Wodka Lime: hij drukte zijn stempel op tal van tv-comedy's en series. Scenarist Alex van Galen, ooit op een haar na beroemd in Hollywood, gooit het nu over een andere boeg. Zijn tweede thriller 'Duivelssonate' ligt sinds kort in de winkels. Bovenop de stapels, en vooraan in de schappen, met veel dank aan zijn moeder.

(Door Monique Brandt)

Een manisch-depressieve meesterpianist wordt jaren na dato geconfronteerd met een moord die hij misschien wel, maar misschien ook niet heeft gepleegd. Intussen wordt hij achtervolgd door de geest van zijn grote liefde en de toorn van zijn grootste concurrent. Het klinkt als een filmscript, maar dat is het, dit keer, niet.

Scenarioschrijver Alex van Galen (1965) uit Eindhoven heeft naam opgebouwd in het tv-wereldje. Hij schreef mee aan meer dan vijftien tv-series en comedy's, van 'Sam Sam' en 'Onderweg naar Morgen' tot 'Rozengeur en Wodka Lime' en 'De meiden van de Wit'. Zijn eerste thriller 'De Opvolger' (2007) werd zelfs zo ongeveer gelijktijdig geschreven met de scripts van de Talpa-comedy 'Samen'. ,,Van 9 tot 3 werkte ik aan 'Samen', van 3 tot 7 was het tijd voor 'De Opvolger', elke dag een hoofdstuk'', aldus Van Galen. ,,Dat lukte omdat 'De Opvolger' een hele strakke structuur heeft, geheel volgens de regeltjes van het genre.''



Met zijn tweede boek liet van Galen de strakke opzet varen. Voor dit boek over een meesterpianist wiens leven wankelt op zijn fundamenten, verdiepte hij zich in manisch-depressiviteit bij kunstenaars, een thema waarover hij nu lezingen geeft in het land. Ook zijn hoofdpersoon, de Russisch-Nederlandse pianist Notovich lijdt aan de ziekte. Op het moment dat hij stopt met het nemen van zijn medicijnen, weten hijzelf en de lezers niet meer wat nu waan is en wat werkelijkheid.

De keuze voor het thema komt voort uit een fascinatie die Van Galen al jaren bezighoudt. ,,Niet alleen omdat ik zelf veel facetten van die ziekte kan plaatsen, de donkere dagen, maar ook de euforie als het schrijven lekker op gang is. Los daarvan, een vriend van mijn ouders had het ook. Ik weet nog dat hij daar zat in zijn onderbroek, terwijl hij alle ministers van het kabinet belde. Of hij huurde een secretaresse die hij vervolgens in een paar weken tijd zeven ingewikkelde dissertaties over allerlei onderwerpen dicteerde.''

In het boek, dat begon als liefdesgeschiedenis tussen Notovich en zijn geheimzinnige muze Senna, komt ook zijn eigen ervaring met pianisten tot uiting. Als pr-adviseur voor het management dat allerhande meesterpianisten naar ons land haalde, ontmoette hij vrijwel alle grote sterren, en kende hij de vaak sappige details, zoals de schandknaap die al vanaf zijn aankomst op Schiphol in Horowitz' taxi moest klaarzitten. In zijn achterhoofd had hij bij het schrijven ook zijn eigen leermeester, de pianist Jan Beekmans: ,,Een Brabantse legende. Ik heb ruim tien jaar les van hem gehad. Hij was geniaal, had een absoluut gehoor, een perfectionist die bijna geen piano meer speelde omdat hij zijn eigen maatstaven niet meer haalde. Bij alle grote meesters zie je dat perfectionisme, naast de wil om alles op te geven voor de kunst.''

Het verhaal over Notovich is nauw verweven met het levensverhaal van de grote Franz Liszt (1811-1886) en dat van de legende van de 'Duivelssonate' van Tartini, die de Italiaanse violist en componist 's nachts door de duivel in het oor gefluisterd zou zijn. Van Galen: ,,Ook van Liszt dacht men dat hij zijn ziel aan de duivel verkocht had omdat hij zo goed was. Het is mooi dat zulke verhalen ook anno 2010 nog kracht hebben.''

Ondanks alle pianolessen en fascinatie voor de grote meesters, wist Van Galen zelf al vanaf zijn vijftiende dat hij schrijver wilde worden. Dat werd hij, met omwegen via een studie Nederlands en een overstap naar Literatuurwetenschappen. Hij ging de PR in, maar volgde ook een cursus scenarioschrijven op de toenmalige media-academie Santbergen. ,,Ik belde vooraf het Netwerk Scenarioschrijvers omdat het zo'n dure cursus was dat ik ook wel wilde weten of er werk te vinden was in het vak. Aan de andere lijn klonk ijselijk gelach op, ik werd vierkant uitgelachen. Toch heb ik de cursus gedaan en binnen een week vond ik werk.''

Na een start bij 'In de Vlaamsche Pot' heeft hij inmiddels tal van series op zijn naam staan. Drukte rond de laatste productie, 'We Gaan nog niet naar Huis' van de Avro, zorgde er zelfs voor dat hij 'Duivelssonate' een jaar op de plank moest laten liggen, terwijl het al zo goed als af was.

Had het een beetje meegezeten, was Van Galen nu ook in Hollywood een 'brand name' geweest. Een bevriende filmregisseur die in de Verenigde Staten werkt, had 'Bullits', een western-script van zijn hand in Hollywood verkocht. Twee weken lang liep hij er rond, de ene conferencecall na de andere. ,,Alles was in kannen en kruiken, maar op de maandagochtend dat het geld voor de productie gestort zou worden, bleef het ijselijk stil. Bleek dat de geldschieter, een Pakistaan die een opruiende website tegen de regering had, spoorloos was verdwenen. Einde verhaal dus.''

Wat Van Galen zelf betreft, wil hij in de toekomst meer tijd vrijmaken voor het boeken schrijven. ,,Maar dan moeten deze wel eerst verkopen.'' Aan zijn moeder zal het niet liggen. In een recente column beschreef hij hoe mevrouw Betty van Galen een agressieve marketingguerrilla voert in Brabantse boekhandels, om zo haar zoon te promoten. De boeken van Saskia Noort en consorten belandden via haar doortastend ingrijpen onderaan de stapels in de winkels. Haar inspanningen hebben hem tot zijn teleurstelling niet gebracht tot de longlist van de Gouden Strop, de belangrijkste Nederlandse thrillerprijs. Maar via twitter laat de auteur echter opgelucht weten dat het wel weer goedkomt: zijn moeder zit in de Gouden Strop-jury 2011.

Alex van Galen - Duivelssonate. Uitgeverij A.W. Bruna, 292 pag. (foto auteur: copyright GPD/Evert Elzinga)

Alex van Galen geeft met begeleiding van een pianist lezingen over manische depressiviteit onder kunstenaars. Enkele data:

Zaterdag 15 mei 2010
Plantage Books & More Apeldoorn

Donderdag 3 juni 2010
Boekhandel Plukker Schagen (NH)

Donderdag 30 september
DOK Bibliotheek Delft

Donderdag 18 november
De Drukkery, Middelburg