Frank Tallis - Dodelijke driften (2009)

Freud en het politie-onderzoek



(Door Hans Knegtmans)

Dodelijke driften speelt in het Wenen van 1902. De politie onderzoekt de dood van Charlotte Löwenstein. Het lijkt zelfmoord, want haar kamerdeur is van binnenuit afgesloten. Vreemd genoeg zijn het pistool en de kogel zoek. Omdat Charlotte als medium de kost verdiende, denkt haar omgeving aan bovennatuurlijke krachten.

De jonge arts Max Liebermann moet daar niets van hebben. Als bewonderaar van Freud gelooft hij niet in geesten. Fräulein Löwenstein is vermoord, en de dader moet waarschijnlijk in haar klantenkring worden gezocht. Politie-inspecteur Oskar Rheinhardt beseft dat alleen de scherpe observaties van zijn vriend een doorbraak kunnen betekenen.

Ondanks de kalme toonzetting en het puzzelachtige uitgangspunt is Dodelijke driften een meeslepende roman. Klinisch psycholoog Frank Tallis kent de psychoanalyse op zijn duimpje, hoewel hij welbewust technieken als hypnose en droomduiding als dwingender presenteert dan Freud ze ooit bedoeld heeft. Zo leidt Max' behandeling van de hysterische Amelia onontkoombaar tot de diagnose dat ze een verdrongen moordlust koestert tegenover de man die haar heeft aangerand.

Tallis' beschrijving van Wenen oogt verbazend authentiek. De muziekliefhebber in Max registreert met instemming het hoge niveau van de strijkjes die in cafés en restaurants voor klassieke achtergrondmuziek zorgen. Zelf begeleidt hij op de piano Oskar in diens vertolking van Schuberts lied Das Wandern of Schumanns Dichterliebe.

Die schijnbare braafheid van het verhaal wordt ruimschoots gecompenseerd door de kortzichtige personages tegen wie de hoofdrolspelers moeten optornen. Max' superieur in het ziekenhuis zweert bij elektrotherapie en dreigt zijn opstandige assistent met ontslag, wanneer hij weigert die behandeling uit te voeren. Net zo heeft de naaste collega van Oskar geen enkel vertrouwen in een volgeling van Freud, 'wiens psychologie uitgesproken Joods is'.

Lezers van het Engelse origineel kunnen meteen door met de volgende drie delen. Tallis' hoge productiviteit - één Liebermann per jaar - maakt het onwaarschijnlijk dat de Nederlandse uitgever die achterstand ooit inloopt.

Frank Tallis - Dodelijke driften. Vertaling: Maaike Bijnsdorp en Lucie Schaap. Uitgeverij De Vliegende Hollander, 320 pag.

(Bron: Het Parool)