Prioriteiten (column, 2009)

Een vakkundige jury

(Door Peter Kuijt)

En daar zat-ie dan: zwart in het pak, een dik montuur rustte op de neus en de haren waren ten berge gerezen alsof hij zojuist twee vingers in het stopcontact had gewurmd. Oorlogswinter-regisseur Martin Koolhoven, was opnieuw sidekick van Matthijs van Nieuwkerk bij De Wereld Draait Door.

Huh?

Koolhoven?
Maar die is toch onlangs gestopt als jurylid van de Gouden Strop omdat hij het na het succes van Oorlogswinter zo druk had gekregen?

Precies, die Koolhoven.

Dus Koolhoven had geen tijd meer voor thrillers, maar wilde als Van Nieuwkerks tafelheer wel modieus meepraten over de kredietcrisis en de betekenis van Marvin Gaye voor de soulmuziek? Want over Gaye wist hij wel het een en ander: ,,Ja, ik heb thuis nog de elpee Trouble Man liggen, beetje freaky, beetje jazzy, absoluut zijn beste werk.''

Het is maar waar je prioriteiten liggen.

In het geval van Koolhoven dus niet bij het lidmaatschap van een jury die een 'letterkundige' prijs aan een auteur moet toekennen.

Wat zouden de overwegingen van Koolhoven zijn geweest om voor het lidmaatschap te bedanken?
'Toch wel veel werk, al die klotethrillers'.

'De Wereld Draait Door is toch beter voor mijn pr. Staat goed op mijn cv, die zeshonderd euri voor het lezen van misdaadromans stelt toch ook niet veel voor'.

Op het moment dat Koolhoven in de Amsterdamse tv-studio zat mee te kwekken, draaide bij het Catshuis in Den Haag een wagen de oprit op met daarin FNV-voorzitter Agnes Jongerius, die desnoods 'de hele nacht' met het kabinet wilde onderhandelen over het crisispakket. Diezelfde Jongerius, die deze dagen niet uit kranten en van de beeldbuis is weg te slaan, is dit jaar ook voorzitter van de Gouden Stropjury.

Je maakt mij niet wijs dat zij überhaupt nog tijd over heeft om een spannende roman op zijn minst door te bladeren. Neemt zij het voorzitterschap van de jury wel even serieus als dat van de vakcentrale? Kan zij het wel serieus nemen?

Wie het weet mag het zeggen.

Het is kennelijk publicitair aantrekkelijk om het voorzitterschap van jury's die literaire prijzen hebben weg te geven, te laten bekleden door BN'ers. Of je nu Libris (Ivo Opstelten), Ako (Guy Verhofstadt, een Bekende Vlaming in dit geval ) of Gouden Strop (Jongerius) heet. Bij de Ako- en Libris-prijs is er trouwens echt sprake van een vakjury, met in meerderheid recensenten.

Bij de Gouden Strop is dat anders. In de jury van editie 2009 zitten slechts twee mensen die kennis hebben van thrillers en een bewezen passie voor het genre. Verder is er namens de sponsor een werknemer van de boekhandelsketen afgevaardigd. En Jongerius dus.

Niet iets om vrolijk van te worden.

De jurysamenstelling van dit jaar is dus niet een al te gelukkige keuze. Dat komt overigens wel vaker voor. Wie herinnert zich niet de legendarische woorden van juryvoorzitter Sonja Barend (2005) dat zij geen spannende boeken las? Juryvoorzitter Ad Scheepbouwer (KPN-baas) voelde zich vorig jaar zichtbaar niet op zijn gemak tussen al het thrillervolk tijdens de Power of Plots. En in de jury van 2003 zat slechts één recensent die later ook schrijver is geworden: Elvin Post. Wat hebben overigens film- en tv-regisseurs in de Gouden Strop-jury te zoeken? En boekverkopers? Die kiezen, zo is mijn ervaring, vaak voor het goed verkopende boek. Wat niet meteen ook een goed boek hoeft te zijn.

Dames en heren jurysamenstellers, neem een voorbeeld aan de literatuurprijzen van Ako en Libris. Benoem meer mensen met verstand van zaken in de Gouden Stropjury. Laat de vakkennis hoogtij vieren.

(Deze column is ook te lezen op ezzulia.nl)