Simone van der Vlugt (interview, 2009)

Spelen met angsten

Haar vorige boek Blauw water werd de best verkochte thriller van 2008. En dus zijn de verwachtingen hooggespannen, want de vijfde literaire thriller van Simone van der Vlugt is net verschenen. Herfstlied wordt dinsdag 20 januari gepresenteerd in Leiden, de stad waar deze thriller zich ook afspeelt.

(Door Theo de With)

Sinds een jaar of vijf is er in Nederland een trio schrijfsters van literaire thrillers dat enorme aantallen boeken verkoopt. Saskia Noort, Esther Verhoef en Simone van der Vlugt wisselen voortdurend stuivertje in de hoogste regionen van de boekenhitlijsten. Ze hebben een sterke achterban: vrouwen. En die smullen van de hachelijke avonturen van de hoofdpersonages: vrouwen.

'Negentig procent van mijn lezers is vrouw, schat ik', zegt Simone van der Vlugt. 'Zeg nou eerlijk, vind jij het leuk om te lezen over de vrouwelijke hoofdpersoon die gaat winkelen of een terrasje pakt? Ik richt me niet op mannen. Het oordeel van mijn vader, man of broer over mijn boeken vind ik niet belangrijk. Ik heb liever dat mijn vriendinnen het goed vinden. Zij zijn mijn graadmeter.'

Het afgelopen jaar heeft ze ontelbare keren door Leiden gezworven, op zoek naar plekken om het verhaal zich te laten afspelen, om feiten te checken en om sfeer op te snuiven. 'Een jaar of vijftien geleden leerde ik Leiden kennen, omdat ik hier toen onderzoek heb gedaan voor mijn eerste jeugdboek De amulet. Dat gaat over een meisje dat wegens de heksenvervolging Duitsland ontvlucht en in Leiden terecht komt. Ze maakt het Beleg van Leiden mee. Op verzoek van de uitgever heb ik dat gedeelte uiteindelijk geschrapt. Maar ik heb altijd het idee gehouden dat ik Leiden nog eens in een boek moest gebruiken.'

Dat boek is Herfstlied geworden. Hoofdpersoon is Nadine van Mourik, die als journalist op de kunstredactie van het Leidsch Dagblad werkt maar liever boeken zou schrijven. Als haar pogingen in die richting eindelijk lijken te slagen, wordt Leiden opgeschrikt door een aantal moorden. En de moordenaar komt angstvallig dicht in de buurt van Nadine, die samen met haar puberdochter in een buitenwijk woont.

Die gedrevenheid om schrijfster te worden, herkennen we daar Simone van der Vlugt zelf niet in? 'Zeker. Als kind zat ik al boekjes te maken. Vanaf mijn achtste schrijf ik en op mijn dertiende stuurde ik voor het eerst een manuscript naar een uitgever. Natuurlijk heb ik ook afwijzingen en dus teleurstellingen te verwerken gehad. Maar diep in mijn hart heb ik altijd geweten dat het ooit zou lukken. Al vrij snel na mijn afstuderen kreeg ik van uitgeverij Lemniscaat te horen dat zij mijn debuut De amulet wilde publiceren. Dat was een droom die uitkwam.'

Voordat ze zich aan het nu zo populaire genre van de literaire thriller waagde, schreef ze zo'n tien historische jeugdromans. 'Vroeger had ik nooit zo'n belangstelling voor geschiedenis. Maar tijdens mijn lerarenopleiding heb ik Kruistocht in spijkerbroek van Thea Beckman herlezen en dat was voor mij een enorme eyeopener. Door dit boek kwam het verleden echt tot leven voor mij. Het prikkelde mijn verbeeldingskracht. Hoe zijn mijn leven eruit zien als ik in een andere eeuw had geleefd?'

Toch was de schrijfster op een gegeven moment uitverteld. 'In elk geval aan de jeugd. De belevingswereld van kinderen kwam steeds verder van mij af te staan. Ik merkte dat de problematiek die ik in mijn boeken aansneed steeds volwassener werd.' Haar eerste thriller verscheen in 2004 en sindsdien is haar ster als schrijfster tot ongekende hoogte gestegen. Simone van der Vlugt had de tijdgeest mee; de literaire thriller bleek een gat in de markt. Met Saskia Noort en Esther Verhoef bestormde ze de boekhandel. 'Er was behoefte aan goed geschreven, spannende boeken waarin vrouwen de hoofdrol spelen. We hebben met elkaar gemeen dat we het dicht bij huis
houden. Bij ons geen ingewikkelde verhalen over politiek of terrorisme. En we delen met elkaar de goede verkoopcijfers.'

KARAKTERS

Aan de altijd maar weer terugkerende vraag wat er literair is aan haar thrillers, wil ze liever geen woorden vuil maken. ,,Dat is een discussie die ik nooit met mijn lezers voer. Zij genieten gewoon van mijn boeken. Een literaire thriller is geen grote literatuur die een literaire prijs zal krijgen. Maar het is ook niet het soort gemakkelijk geschreven thriller. Ik gooi er een schepje bovenop. De karakters in mijn werk maken een ontwikkeling door en tussen de regels door kan ik maatschappijkritiek leveren, zoals in mijn vorige boek dat over een ontsnapte tbs'er ging. Maar boven alles blijft het een thriller. De spanning blijft altijd nummer één. Bij literatuur gaat het vaak om de vorm. Bij mij gaat het altijd om het verhaal.'

Daarom bedenkt Van der Vlugt altijd eerst het verhaal en zoekt er dan een passend decor bij. 'Ik heb steun aan de stad die ik gekozen heb. Ik zoek bestaande restaurants, cafés en straten. Dat maakt het verhaal echter. In de belangrijkste winkelstraat van Leiden moet ik Nadine kunnen tegenkomen.'

De titel van haar nieuwe boek is ontleend aan het gedicht Herfstlied van Paul Verlaine, dat ook als muurgedicht in Leiden te zien is. 'Het gedicht drukt heel mooi het gevoel van Nadine uit. Ze voelt zich als een stuurloos herfstblad in de wind. Haar grootste angst is om haar dochter te verliezen. De mens lijdt nog altijd het meest door wat men vreest.'

'Ik heb zelf een dochter in die leeftijd, dus ik gebruik mijn eigen angsten. Wat mijn grootste angst is? Met mijn auto te water raken. Mijn auto ligt vol met life hammers. Ik heb er zelfs altijd één in mijn handtas, voor als ik bij een ander in de auto zit. Maar ik zal nooit bij iemand achter in de auto stappen als die geen achterportieren heeft.'

Angst dat het succes uitblijft? 'Ik kan me niet voorstellen dat Herfstlied niet verkocht wordt.'

Simone van der Vlugt - Herfstlied. Uitgeverij Anthos, 19,95 euro (paperback) of 23,95 euro (gebonden).

Bron: Leidsch Dagblad