Krystian Bala (nieuws, 2007)

KWART EEUW CEL VOOR MOORD VOLGENS HET BOEKJE

De Poolse misdaadschrijver Krystian Bala (34) moet tot zijn negenenvijftigste de cel in voor een moord die hij volgens de openbare aanklagers zelf in een van zijn boeken heeft beschreven. Het slachtoffer, de zakenman Dariusz Janiszewski, werd in 2000 in de rivier de Oder gevonden waar hij levend in was gegooid, met de handen op de rug gebonden en vastgemaakt aan een strop om zijn nek.

Bala werd veroordeeld op grond van indirecte bewijzen. Hijzelf noemt het verband dat is gelegd tussen de moordzaak en zijn boek 'Amok' uit 2003 belachelijk. In het boek laat hij de hoofdpersoon, Chris genaamd, een vrouw vermoorden door haar dood te steken nadat hij haar handen op de rug heeft gebonden en het touw heeft bevestigd aan een strop rond haar nek.

De politie kwam de schrijver op het spoor toen een informant haar wees op de overeenkomsten tussen Bala's fictie en de werkelijke moord. Later bleek dat het slachtoffer ten tijde van de moord een relatie had met de ex-vrouw van de schrijver. In 2005 werd Bala gearresteerd. Hij zegt echter dat hij Janiszewski nooit heeft ontmoet.

Bala ontkent de aantijgingen dat hij kennis had van de moord. Hij beweert dat hij zijn boek heeft geschreven op basis van krantenverslagen en klaarheid wilde brengen in een 'slordig' politieonderzoek. Voor de aanvang van het proces, zei Bala in een lokale krant dat 'Amok' fictie is. Critici zagen het boek als een schets van een groep verveelde intellectuelen, die soelaas zoeken in drugs, alcohol en seks. Het agressieve en harde taalgebruik wordt afgewisseld met bespiegelingen van filosofische aard.

De bewijslast tegen Bala bestaat uit een telefoonkaart waarmee op de dag van Janiszewski's verdwijning telefoontjes zijn gepleegd naar diens kantoor en mobieltje. Op dezelfde dag werd met de kaart opgebeld naar Bala's vriendin en zijn ouders. Volgens een onderzoek vertoont Bala neigingen tot sadistisch gedrag en zijn er psychologisch gezien overeenkomsten tussen zijn karakter en dat van de hoofdpersoon uit het boek. Ook stelt Bala zich op internet of in het buitenland vaak voor als Chris.

De overeenkomsten tussen het boek en de realiteit zijn door de aanklagers in de rechtszaak overigens niet als bewijslast aangedragen. Wel voerden zij aan dat daags nadat een Pools televisieprogramma over onopgeloste misdaden in 2003 aandacht aan de zaak had besteed, de website van het programma werd geraadpleegd vanaf locaties in Azië, precies op de data dat Bala die plekken aandeed. Hoewel al het bewijs indirect is, wordt volgens de aanklagers een 'keten van gebeurtenissen' zichtbaar die aannemelijk maakt dat Bala de moord heeft gepleegd. De rechtbank in Wroclaw kon zich vinden in de visie van de officier van justitie. Advocaten en familie van de schrijver hebben gezegd dat hij tegen de uitspraak in beroep gaat.