Roel Janssen - De struisvogel-code (1997)

Euro-thriller haalt 't niet bij een fraaie yield curve

(Door Peter Kuijt)

Deng Xiaopings verscheiden gooide nog eventjes roet in het eten, maar een dag later dan gepland kon Nova vorige week dan toch nog uitpakken met een item over 'spannende avonturen rond de euro'. De actualiteitenrubriek ging uitvoerig in op De struisvogel-code, een 'financiële thriller' van journalist Roel Janssen, die in het dagelijks leven de economiepagina's van NRC Handelsblad vult.

De auteur zelf kwam uitgebreid aan het woord, een hoogleraar economie deed ook nog z'n zegje, marktbezoekers werd gevraagd naar hun mening over de euro en president dr. Wim Duisenberg, die het eerste exemplaar in ontvangst nam in het 'kraaiennest' van de Nederlandsche Bank, beloofde 't boek door te bladeren tijdens zijn vele ritjes met chauffeur naar Frankfurt. Een dergelijke 'airplay' valt doorgaans alleen gevestigde schrijvers als Frederick Forsyth ten deel.

President Duisenberg zal op zijn tochtjes naar het Europees Monetair Instituut ongetwijfeld veel genoegen beleven aan De struisvogel-code. Met de beoogd voorzitter van de Europese Centrale Bank loopt het in het boek namelijk goed af. Gewone stervelingen die op zoek zijn naar een beproefd slaapmiddel doen met Janssens werk eveneens een goede aankoop. Maar je zult maar een liefhebber van het spannende genre zijn en deze euro-thriller in handen krijgen...

Janssens boek speelt zich af in de herfst van 1998, vlak voor de invoering van de euro, de Europese munt. De ministers van financiën en de centrale bankiers uit diverse Europese landen beleggen een crisisbijeenkomst in Frankfurt. Aanleiding: de plotselinge koersval van de Franse franc, die de Monetaire Unie van Europa op het allerlaatste moment dreigt te torpederen. Tegelijkertijd wordt een directielid van de Europese Centrale Bank op de oevers van de Main door het hoofd geschoten. Heeft deze moord met de valutacrisis te maken en welke duistere krachten regeren de financiële markten? Twee jonge bankiers, de oud-journalist Gilles Kempers en de Nederlandsche Bank-medewerkster Arlette van Sterren, besluiten de zaak tot op de bodem uit te spitten.

Op het eerste gezicht lijkt het een prima gegeven voor een bloeddrukverhogende thriller. Janssen maakt er echter een roman op zwakstroom van door zijn niet geringe kennis van het reilen en zeilen van de financiële markten uitgebreid te etaleren. Het hele financiële alfabet marcheert voorbij: van arbitrage, via convergentie-criteria, error accounts, hedge funds en optimal currency area's tot yield curve (= de verhouding tussen de rente op kortlopende en langlopende leningen). Als Janssen zelf de uitleg wat te veel van het goede vindt worden, laat hij een tv- en radioproducente zijn held Gilles bellen, die op zijn beurt zijn kennis over banken en euro mag spuien. Het thrillerelement raakt volkomen ondergesneeuwd.

Janssen zei in Nova te hopen dat de lezer met De struisvogel-code iets over de feiten rond de monetaire eenwording van Europa zou opsteken. De kans lijkt echter levensgroot aanwezig dat de lezer hele stukken in zijn boek zal overslaan. Om short te gaan: in de aanduiding 'financiële thriller' is alleen het bijvoeglijk naamwoord van toepassing.

Roel Janssen - De struisvogel-code, Uitgeverij Balans, 248 pag.