Glenn Meade - SneeuwWolf (1997)

Met de complimenten van CIA en KGB

(Door Peter Kuijt)

Ze zijn dan weliswaar niet meer in functie, maar als oud-toplieden van de Amerikaanse en de Russische geheime dienst hun gleufhoed afnemen voor je thriller, dan mag je als schrijver in je handjes knijpen. 'Een fantastische thriller die een nieuw licht werpt op de wereld van spionnen', zegt E.J. Applewhite, voormalig hoofd Operaties van de CIA, over SneeuwWolf, de jongste roman van de Ierse auteur Glenn Meade. En Oleg Kalugin, oud-chef van de KGB, zegt: 'Van de eerste tot en met de laatste pagina puur leesgenot.'

De beide heren zullen zich in hun werk voor 'de dienst' ongetwijfeld fulltime met liegen en bedriegen hebben bezighouden, nu ze spion-af zijn veroorloven ze zich waarheidsgetrouwe kreten. Want de tweede thriller van de voormalige vliegsimulator-instructeur mag er inderdaad zijn. Evenals zijn debuut, Brandenburg, zit SneeuwWolf  knap in elkaar, is lekker geschreven en van kaft tot kaft zenuwslopend spannend.

Meade baseerde zijn boek op de laatste dagen van de Russische dictator Josef Vissarionovitsj Dzjoegasjvili Stalin. De secretaris-generaal van de Communistische Partij werd in de nacht van 1 op 2 maart 1953 dodelijk ziek en stierf enkele dagen onder nog steeds niet opgehelderde omstandigheden. De officiële lezing is dat hij overleed aan de gevolgen van een hersenbloeding, maar sommige bronnen beweren dat Stalin vroegtijdig naar de eeuwige goelag werd gestuurd door toedoen van Lavrenti Beria, het beruchte hoofd van de geheime politie.

Meade gaat echter uit van een door de Amerikanen gesmeed complot, gevoed door het feit dat Stalin langzamerhand zo gek werd als een stevige datsjadeur. De Russische leider zag een atoomaanval op de VS wel zitten omdat zijn wetenschappers flink voorop lagen met de ontwikkeling van de waterstofbom. Voor president Eisenhower en de CIA was er dientengevolge maar één mogelijkheid om Stalin te stoppen: hij moest worden gedood.

In het diepste geheim bereiden de Amerikanen een operatie voor onder de codenaam SneeuwWolf. De beide in Rusland geboren Alex Slanski en Anna Khorev worden vanuit Finland in Estland gedropt om van daaruit naar Moskou te reizen, waar ze Stalin om het hoekje dienen te helpen. De CIA ontdekt echter dat de KGB van de operatie weet en een grootscheepse klopjacht op de twee voert. CIA-agent Jake Massey wordt erop uit gestuurd om de twee te redden dan wel te doden als blijkt dat Khorev en Slanski in handen van Beria dreigen te vallen.

De Ierse auteur bouwt om dit gegeven een fraai verhaal, met verrassende wendingen en een ontknoping om je vingers bij af te likken. Meade voegt daar nog een flink aantal geloofwaardige karakters, dialogen van behoorlijk niveau, net genoeg romantiek en patriottisme en mooie beschrijvingen van het Rusland anno 1953 aan toe. Zo leer je nog eens wat van het Russische wagenpark (zoevende Zis-limousines en minder comfortabele Emka's) en het schiettuig uit dat land. Of Meade met zijn versie de waarheid rond Stalins dood naar boven heeft gebracht, blijft nog steeds de vraag. Maar een vaststaand feit is dat hij een puike thriller heeft afgeleverd.

Glenn Meade - SneeuwWolf. Vertaling: Theo Horsten. Uitgeverij Van Holkema & Warendorf, 480 pag.